Uważajcie, aby nikt nie odpłacał złem za zło, ale sobie nawzajem i wszystkim zawsze starajcie się wyświadczać dobro. Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie, za wszystko dziękujcie. Taka jest bowiem wola Boga w Jezusie Chrystusie wobec was. (1 Tes 5,15-18)
Pierwszy list św. Pawła do Tesaloniczan jest tekstem, który rozważamy podczas tegorocznego Tygodnia modlitw o jedność chrześcijan. W naszym dążeniu do jedności szukamy inspiracji w liście, który jest powszechnie uważany za najstarszy tekst Nowego Testamentu. Możemy więc mówić o swego rodzaju „powrocie do korzeni”.
Pamiętamy o waszym dziele wiary
Wspólnota chrześcijańska w Tesalonikach powstała w okolicznościach dość specyficznych. Na przełomie roku 49 i 50 Paweł z Sylwanem i Tymoteuszem głosili Dobrą Nowinę o Chrystusie w Filippi (Dz 16,11-15). Szybko doznali tam jednak prześladowania i w zostali wtrąceni do więzienia (Dz 16,16-34). Po uwolnieniu musieli opuścić miasto i dotarli do Tesalonik (Dz 16,35-17,1). Według tego, co czytamy w liście do Tesaloniczan, pobyt Pawła, Tymoteusza i Sylwana w tym mieście był bardzo owocny, choć jednakowo krótki - wiosną 50 roku Paweł i jego ludzie opuszczają Tesaloniki (1 Tes 2,1-17). Kilka miesięcy pobytu w tym mieście starczyło jednak by powstała tam prężna wspólnota chrześcijańska, która była dumą Pawła i wzorem dla innych wspólnot przez niego założonych (1 Tes 1,6-9). Paweł wiązał z nią wielkie nadzieje z racji tego, że, mimo problemów i prześladowań, z takim entuzjazmem i zaangażowaniem odpowiedziała ona na jego nauczanie i tak ochoczo porzuciła zwyczaje pogańskie i przejęła styl życia według Ewangelii. Niemniej jednak, konieczność przedwczesnego opuszczenia Tesalonik, ze względu na prześladowanie, i zbyt krótki czas spędzony z tą wspólnotą budził w Pawle niepokój o dalsze jej losy. Dlatego też, kiedy tylko nadarzyła się ku temu okazja, Paweł posłał z Aten do Tesalonik Tymoteusza, by ten odwiedził wspólnotę i umocnił ją w wierze (1 Tes 2,17-3,3).
Powracając z Tesalonik do Koryntu, gdzie przebywał Paweł (Dz 18,1-5), Tymoteusz przynosi pocieszające wieści o wierze i zaangażowaniu wspólnoty, która żyje duchem Ewangelii, choć też nie jest wolna od problemów, które burzą jej harmonię i nie pozwalają jej wzrastać w wierze i wzajemnej miłości.
Zachowujcie pokój
W odpowiedzi na wieści przyniesione przez Tymoteusza z Tesalonik, i nie mogąc osobiście odwiedzić i umocnić tę wspólnotę, Paweł posyła do niej list, z zaleceniem odczytania go wobec wszystkich jej członków (1 Tes 5,27). W liście tym zawiera słowa otuchy oraz wskazówki, które mają im pomóc w przezwyciężeniu pojawiających się i narastających problemów i podziałów.
Wobec prześladowania pochodzącego z zewnątrz, od którego nie można uciec i na które nie można nic zaradzić, Paweł przekazuje im słowa otuchy i umocnienia (1 Tes 2,14). Większą uwagę przywiązuje natomiast Apostoł do problemów istniejących wewnątrz wspólnoty: do ulegania kulturze otoczenia oraz postaw i zachowań niegodnych z wartościami Ewangelii (1 Tes 4,1-8), do napięć pomiędzy członkami wspólnoty i tymi, którzy byli za nią odpowiedzialni (1 Tes 2,3-7; 5,12-13) czy wreszcie utraty nadziei i wiary w moc Zmartwychwstania (1 Tes 4,13-18).
Podstawową wartością, którą Paweł pragnie zaszczepić we wspólnocie chrześcijan z Tesalonik, jest dążenie do jedności - jedności z Panem i jedności we wspólnocie. W tym wezwaniu do jedności zamykają się właściwie wszystkie rekomendacje jakie przekazuje Paweł tej wspólnocie (1 Tes 5,12-22). Wszystkie one sprowadzają się jednak do tej jednej zasadniczej: Zachowujcie pokój między sobą (1 Tes 5,13b). Drogą do tego pokoju jest wzajemne czynienie sobie dobra i okazywanie go wobec ludzi spoza wspólnoty: sobie nawzajem i wszystkim zawsze starajcie się wyświadczać dobro (1 Tes 5,15). W tych słowach Pawła rozbrzmiewają słowa samego Jezusa przytoczone w ewangelii Łukasza (Łk 6,27-36): Jeśli kochacie tych, którzy was kochają, co za łaska? Przecież i grzesznicy kochają tych, którzy ich miłują. (…) Bądźcie miłosierni, jak miłosierny jest wasz Ojciec.
Starajcie się wyświadczać dobro
Modlitwa o jedność jest wyrazem wiary, że ta jedność jest możliwa i że jedynie w Bogu i w Jego Duchu możemy ją w pełni osiągnąć. Jednak słowa Pawła zawarte w liście do Tesaloniczan uświadamiają nam, że wzajemne czynienie sobie dobra i okazywanie dobroci wobec tych, którzy nie należą do naszej wspólnoty, jest niezbędnym warunkiem do tego, ba nasza modlitwa o jedność była szczera i owocna. Może warto przeczytać uważnie raz jeszcze ten 1. list Pawła do Tesaloniczan i zapytać się szczerze, na ile jest on aktualny dzisiaj wśród nas, na ile są obecne w naszym życiu te wartości, które Paweł stara się zaszczepić w tej umiłowanej przez siebie wspólnocie.
